Ο Γ. Α. πεθαίνει

Ο Γ. Α. πεθαίνει στην πνευμονολογική. Τον είδα στα ΤΕΠ πριν δυο μήνες με θρομβοφλεβίτιδα της μείζονος σαφηνούς. Τον πονούσε το πόδι, αυτό ήταν όλο. Παρεμπιπτόντως είχε βγάλει και μια πλάκα γιατί το τελευταίο διάστημα είχε έναν ξερόβηχα. Άνοιξα να τη δω μηχανικά ενώ βρακωνόταν. Αριστερός πνεύμονας πλήρως κατειλημμένος, μεσαύλιο προσβεβλημένο. Του είπα πως του κάνω παραπεμπτικό στους πνευμονολόγους στο ΣΛΒ, στην πνευμοογκολογική. Τι μπορεί να είναι; Είναι κάτι κακό; -Ή φυματίωση ή καρκίνος. Ήξερα πως δεν ήταν φυματίωση. Όταν είδα την πλάκα, ο Γ. Α. ήταν ήδη νεκρός.

Ο Γ. Α. είναι από ένα χωριό κοντά στο Αιτωλικό. Ανέβηκε για να δουλέψει. Μένει έξι χρόνια εδώ αλλά δεν καταλαβαίνει λέξη. Έκανε λάντζα σε ένα φαστφουντάδικο. Όταν του μίλησα ελληνικά η χλωμή του μούρη φωτίστηκε, παρότι έψαχνα τις λέξεις που όσο πάνε και σκορπίζονται. Πρόλαβε να κάνει μια χημειοθεραπεία. Μετά κουλάθηκε το ένα χέρι, εισήχθη στη νευρολογική. Πολλαπλά μικροϊσχαιμικά, μια μονήρης εγκεφαλική μετάσταση, εν τω βάθει φλεβοθρομβώσεις και επιπολής θρομβοφλεβίτιδες, η πίκα του καρκίνου του, τα θρομβοεμβολικά. Του εύχομαι να κάνει μια μαζική πνευμονική εμβολή και να πεθάνει ακαριαία, αλλιώς θα πνίγεται πεθαίνοντας αργά. Καπνίζω από τα δώδεκα, γιατρέ. Παθολογανατομικά ο τύπος δεν ήταν των καπνιστών, αλλά αυτό δεν έχει σημασία, δε χρειάζεται να ξέρει την πλήρη έκταση της αλήθειας.

Τον βλέπω στο υπόγειο ενώ ο τραυματιοφορέας τον σπρώχνει με το κρεβάτι και τα οξυγόνα από τη νευρολογική στην πνευμονολογική. Είναι αξύριστος και αχτένιστος, όλες οι τρίχες το ίδιο χρώμα σαν βρασμένο κάστανο, το δέρμα του στάχτη, τα μάτια άρρωστα γυαλιστερά. Τον αναγνωρίζω αφού έχουμε ήδη διασταυρωθεί και ο τραυματιοφορέας ετοιμάζεται να τον μπάσει στο ασανσέρ. Αποφασίζω να μη γυρίσω.

Εμπύημα και πνευμονία, δέκα λίτρα οξυγόνο στη Βεντούρι, ενδοφλέβιες αντιβιώσεις, ηπαρίνες, το δια ταύτα. Χριστούγεννα Πρωτοχρονιά στην κλινική και μόνος.

Την Παρασκευή οι ογκολόγοι αποφάσισαν με συνοπτικές διαδικασίες πως το εγχείρημα είναι μάταιο. Προσπάθησαν να του σκάσουν το μαντάτο με κάποιο διερμηνέα της συμφοράς από το συνεργαζόμενο γραφείο, αλλά η συνάντηση ήταν φιάσκο. Ο Γ. Α. συνεχίζει να ρωτάει εύελπις πότε θα κάνει την επόμενη χημειοθεραπεία, πότε θα χειρουργηθεί. Του πρότειναν να μιλήσει στον παπά του νοσοκομείου και είπε πως δεν είναι θρήσκος. Ο Γ. Α. δεν έχει κανέναν, ούτε εδώ ούτε κάτω. Θέλει να γυρίσει στην πατρίδα αλλά τώρα είναι πολύ αργά. Δεν είναι σε θέση να ταξιδέψει. Το διαβάζω στα πρακτικά από την άλλη άκρη του νοσοκομείου.

Σήμερα στο σχόλασμα ο συνάδερφος που κρατούσε το τηλέφωνο της ετοιμότητας μου λέει, Πήρανε από την πνευμονολογική και ρωτούσαν αν μπορείς να πας να ενημερώσεις έναν ασθενή τους που μιλάει ελληνικά. Αλλά ήξερα πως σήμερα είχες φουλ πρόγραμμα και τους είπα να πάρουν πάλι αύριο. -Αν μπορώ να πάω να τον ενημερώσω πως πεθαίνει. -Πώς το ξέρεις; -Τον έχω δει.

Αλλάζει ρούχα μέσα στο γραφείο. Έχει κάνει δυο παιδιά στα γρήγορα με τη νοσοκόμα που έριξε στα όψιμα σαράντα, είναι στην ηλικία του Γ. Α. Η άρνησή του μοιάζει να δουλεύει αποτελεσματικά, η χρήσιμη άρνηση της πλειοψηφίας. Όσο κι αν κάνεις πως δεν έρχεται και για σένα, το κρύο χνώτο του θα είναι πάντα στο σβέρκο σου. Κάθομαι στην καρέκλα με την κοντή πλάτη που με κόβει και βλέπω το κενό. Ο Γ. Α. πεθαίνει.

-

Όταν με βλέπει που πλησιάζω το θάλαμο, ο Γ. Α. σπεύδει να σηκωθεί, να ταχτοποιήσει τις τσαλακωμένες νοσοκομειακές μπιτζάμες του, να στρώσει τα μαλλιά του, να μη φαίνεται τόσο ελεεινός. Παίρνω τη νοσοκόμα και τον πνευμονολόγο που θέλουν να είναι παρόντες στην κουβέντα. Α εσείς είστε γιατρέ που μιλάτε και κροατικά; ρωτάει η νοσοκόμα. Ελληνικά, όχι κροατικά, της λέω, αλλά το ίδιο της κάνει. Ο Γ. Α. μου λέει πώς περιμένει να κάνει την επόμενη χημειοθεραπεία. Του λέω πως δε θα κάνει επόμενη χημειοθεραπεία, είναι πολύ αδύναμος. Θα πάρει κορτιζόνη και αν βελτιωθεί η κατάσταση τότε οι ογκολόγοι θα ξαναρχίσουν. Αν βελτιωθεί η κατάσταση… άρα θα περιμένω. Γιατί αν δε βελτιωθεί, τότε… τότε… 

Η κορτιζόνη είναι παρηγορική. Δε θα βελτιωθεί η κατάσταση. Με κοιτάει και είναι τρωτός σαν πεταμένο νεογέννητο, με εκείνο το αναθεματισμένο βλέμμα που έχουν οι άρρωστοι όταν είναι παραδομένοι στην εξουσία του γιατρού, εκείνο το ίδιο βλέμμα που με στοιχειώνει από εκείνη τη μέρα στο MODT. 7, εκείνο το βλέμμα που με αναγορεύει σε μείζονα δύναμη, το χέρι του Θεού. Η ανάμνηση μου ροκανίζει τις φτέρνες. Τα πράγματα με τα χρόνια μπαίνουν σε σειρά, και από το κατακάθι τους γίνεσαι επαγγελματίας. Δεν του σβήνω κάθε ελπίδα. Συνειδητή ιατρική απόφαση, επειδή πιστεύω πως θα του κάνει καλό να παραταθεί αυτό το λίγο φως όσο γίνεται, ή ίσως καθαρός οίκτος. Το σκοτάδι του θανάτου τον τυλίγει όπως το βαρύ νερό μιας λίμνης κάποιον που βουλιάζει.